سوالات خواستگاری باید چگونه باشند؟

اهمیت سوال در جلسه خواستگاری
یکی از راه های شناخت طرف مقابل در جلسه خواستگاری سوال پرسیدن از او درباره مسائل مختلف است. بسیاری از افراد اهمیت این سوالات را درک نمی کنند و یا از پرسیدن آن خجالت می کشند. بسیاری از افراد نیز چون نمی دانند که چه بپرسند از این فرصت محروم می شوند.
بعضی در این موضوع تشکیک می کنند که اگر هم سوالی بپرسیم، هیچ تضمینی وجود ندارد که طرف مقابل راست بگوید و در نتیجه سوال پرسیدن عملا بی فایده است. پاسخ این است که اولا؛ همه افراد لزوما پاسخی به دروغ نمی گویند. بسیاری از افراد اخلاقا و شرعا خود را موظف می دانند که جز حقیقت حرفی نزنند و این که طرف مقابل شما تا چه اندازه به اخلاقیات و شرعیات پایبند باشد می تواند شما را راهنمایی کند. ثانیا؛ این حرف زمانی درست است که ما تنها به سوالات اکتفا کرده و جز سوال پرسیدن در جلسه خواستگاری هیچ کار دیگری نکنیم. ما در مقاله بعد به این موضوع خواهیم پرداخت که به غیر از سوال پرسیدن چه کار های دیگری می توان انجام داد تا طرف مقابل را بهتر بشناسیم.
اما در این مقاله می خواهیم بدانیم که چه سوالاتی در جلسه خواستگاری بپرسیم و اساسا سوالات جلسه خواستگاری باید چگونه باشد؟
در جلسه آشنایی اولیه چه سوالاتی بپرسیم؟
در جلسه اول مهمترین موضوع شناخت کلیات زندگی و اصول تفکر هر دو طرف است. هر کدام از ما خط قرمزهایی را در زندگی خود رعایت می کنیم. این خط قرمز ها چیزهایی است که به هیچ عنوان نمی توانیم و نمی خواهیم در زندگیمان تغییر کند و اصلا قابل مذاکره نیست. برای مثال شخصی ممکن است پوشش همسرش برایش اهمیت زیادی داشته باشد و در این پوشش نیز با پوشش چادر موافق است و نمی خواهد به هیچ عنوان این عقیده را کنار بگذارد.
این شخص باید در جلسه اول طرف مقابل را در این موضوع بسنجد و از وی بپرسد که پوشش مناسب از نظر او چیست؟ اگر طرف مقابل با او هم عقیده بود که چه بهتر وگرنه باید عقیده خود را با وی مطرح کند تا ببیند طرف مقابل تا چه اندازه می تواند حساسیت او را درک کند. ممکن است دختری به اندازه او روی پوشش خود حساس نباشد اما حساسیت طرف مقابل را درک کرده و حتی بپسندد که در این صورت همه چیز خوب است. اما اگر درک این حساسیت برای طرف مقابل سخت بود و عقیده داشت که این اعتقاد آقا سختگیرانه است، ازدواج این دو فرد با یکدیگر می تواند بسیار خطرناک باشد.
به طور کلی جلسه اول باید مطالب زیر مشخص شود:
1. حساسیت های مذهبی: این که دو فرد تا چه حد به اعتقاد خود پایبند هستند و چرا؟
2. حساسیت های سیاسی: این که دو نفر تا چه حد با یکدیگر اختلاف عقیده دارند و آیا این اختلاف عقیده باعث مشکلاتی در آینده خواهد شد یا خیر؟
3. اهداف دو طرف در زندگی: این که هر فرد 1 سال، 5 سال، و 10 سال آینده خود را چگونه می بیند و چه برنامه و اهدافی در زندگی دارد؟
این 3 موضوع که در بالا مطرح شد موضوعات کلی بودند و هر فرد به تناسب عقاید خود باید در هر کدام از این 3 موضوع ریز شده و سوالات اختصاصی مطرح کند.
• موضوعی که بسیار حائز اهمیت است این است که افراد باید سوالات خود را دقیق و با مثال مطرح کنند. پرسیدن سوالات کلی جواب های کلی نیز به همراه دارد که می تواند در آینده مشکل ساز شود. برخی افراد با جواب های کلی عیب های خود را مخفی می کنند و بعدا با این استدلال که من دروغی نگفته ام از خود دفاع می کنند.
در جلسات بعدی خواستگاری چه سوالاتی بپرسیم؟
قبل از این که به جلسات خواستگاری بعدی بپردازیم لازم است یک نکته را ذکر کنیم. منظور از جلسه اول لزوما اولین جلسه نیست. ممکن است افراد به هر دلیلی به دو یا حتی سه جلسه نیاز داشته باشند تا بر سر حساسیت ها و خط قرمز های خود بحث کنند. پس هیچ اجباری نیست که حتما این صحبت ها در یک جلسه تمام شود، اگرچه که طولانی شدن این صحبت ها، در صورتی که بتواند طولانی نشود، آسیب هایی را به همراه دارد.
در جلسات بعدی چیزی که اهمیت دارد این است که موضوعاتی که در درجات دوم و سوم اهمیت هستند مطرح شود. موضوعاتی مثل علایق دو طرف، تفریحات دو طرف، دوستان دو طرف و آداب و رسوم خانوادگی. این موضوعات هر کدام می توانند به چند سوال ریز و جزئی تقسیم شوند و باز هم تاکید می کنیم که حتما سوالات باید با مثال و مصداق و جزئی باشد.
برخی افراد در جلسات بعدی بیرون رفتن دختر و پسر را توصیه می کنند. این بیرون رفتن اگر با مفسده ای همراه نباشد اشکالی ندارد و حتی می تواند به شناخت نیز کمک کند. اما این نکته بسیار حائز اهمیت است که حریم ها در این بیرون رفتن رعایت شود. توصیه می شود که تا حد امکان مادر ها یا خانواده ها در این بیرون رفتن حضور داشته باشند تا در حین شناخت دو جوان از یکدیگر، خانواده ها نیز یکدیگر را بیشتر بشناسند. البته ذکر این نکته مهم است که ملاک اصلی ازدواج دو جوان هستند و نه خانواده ها. این سخن به این معنا نیست که خانواده اهمیتی ندارد، بلکه اهمیت خانواده ها بعد از اهمیت دو جوان است.
مسائل پر اهمیت در خواستگاری
در پایان به ذکر چند مساله که می تواند در هر خواستگاری مساله ساز شود می پردازیم.
1. میزان توافق دو طرف درمورد مسائل مذهبی
2. میزان توافق دو طرف در مورد مسائل سیاسی
3. نظر هر کدام از دو طرف درمورد کار کردن خانم ها
4. رابطه طرف مقابل با پدر و مادر
5. ویژگی های دوستان طرف مقابل
6. میزان مسئولیت پذیری طرف مقابل (بویژه آقا بدلیل مسئولیت های مالی خانواده)
7. میزان وابستگی طرف مقابل به خانواده
8. طرف مقابل تا چه میزان اهل رفت و آمد با دوستان است؟
9. مزاج شناسی طرف مقابل
10. اهداف کوتاه مدت، میان مدت و بلند مدت طرف مقابل
این مسائل عمده مسائل مهمی بود که باید بررسی شود اما همه مسائل این ها نیست. بلکه دو طرف به تناسب پاسخ های طرف مقابل و شرایط دو طرف باید سوالات خود را برگزینند.
مساله عقلانیت
عقلانیت یکی از مسائلی است که باید در خواستگاری مورد توجه قرار گیرد و در آینده می تواند مساله ساز شود. ما انسان ها از دو نیروی عقل و عاطفه در تصمیم گیری ها کمک می گیریم. این که کدام یک از دو نیرو برتری دارند، مورد بحث ما نیست، زیرا بسیار بحث طولانی و ریشه ای است. اما در خواستگاری بسیار مهم است که میزان عقلانیت دو طرف سنجیده شود. این که افراد بیشتر با عاطفه و احساس تصمیم می گیرند یا با عقل از این نظر اهمیت دارد که اگر یکی از طرفین فرد عقل گرایی باشد و دیگری عاطفه گرا در مسائل حساس زندگی نمی توانند به خوبی نظرات یکدیگر را درک کرده و تصمیم مشترک بگیرند. به علاوه به طور خلاصه عرض می شود که اگر ظرف مقابلبسیار عاطفه گرا باشد به شکلی که نتواند احساسات خودش در تصمیم گیری ها را کنترل کند و فقط با عاطفه و احساس تصمیم بگیرد، می تواند در زندگی مشترک مشکلاتی ایجاد کند و باید در این مساله احتیاط لازم را به عمل آورد.